Các biện pháp tích cực thay đổi lối sống với người bệnh tăng huyết áp

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tình trạng tăng huyết áp (THA) đang trở thành một vấn đề phổ biến trong bệnh tim mạch. Hơn 1 tỷ người trên toàn cầu đang bị ảnh hưởng đến sức khỏe bởi bệnh tăng huyết áp. Bệnh lý này có thể dẫn đến những tình trạng nguy hiểm như suy tim, bệnh mạch vành, bệnh mạch máu não và bệnh thận mãn tính. Tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và chiếm tỷ lệ mắc bệnh trên toàn cầu là 12,7%. Tại Việt Nam, một cuộc điều tra của Viện Tim mạch vào năm 2008 cho thấy tỷ lệ mắc tăng huyết áp là 25,1% ở những người trên 25 tuổi.

Chẩn đoán tăng huyết áp ở người lớn

Cách duy nhất để chẩn đoán bệnh tăng huyết áp chính là đo huyết áp. Một người được xác định THA khi huyết áp tâm thu > 140 mmHg, huyết áp tâm trương < 90 mmHg, đo ở 2 lần khám, mỗi lần được đo ít nhất 2 lần. Người bệnh được nghỉ ngơi trước khi đo ít nhất 5 phút.

Hầu hết người bệnh tăng huyết áp không rõ nguyên nhân nên việc đến các cơ sở y tế có uy tín khám và điều trị là hết sức cần thiết.

Biến chứng chính của bệnh tăng huyết áp

Bệnh tăng huyết áp có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho các cơ quan trong cơ thể nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Các biến chứng chính của bệnh tăng huyết áp bao gồm:

Biến chứng ở tim: Bao gồm cơn đau thắt ngực, suy tim, nhồi máu cơ tim và các vấn đề khác liên quan đến tim.
Biến chứng ở não: Bao gồm đột quỵ não, suy giảm trí nhớ và các vấn đề khác ảnh hưởng đến chức năng não.
Biến chứng ở thận: Bao gồm đái ra protein, phù và suy thận, gây ảnh hưởng đến chức năng thận.
Biến chứng ở mắt: Bao gồm mờ mắt, xuất tiết, xuất huyết và phù gai thị, có thể gây tổn thương cho mắt.
Biến chứng ở mạch máu: Bao gồm phình hoặc phình tách động mạch và các bệnh động mạch ngoại vi, gây rối loạn tuần hoàn máu.

Những biến chứng này đều có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe và đời sống của người bị tăng huyết áp, do đó việc phát hiện và điều trị bệnh tăng huyết áp một cách kịp thời là rất quan trọng.

Điều trị bệnh tăng huyết áp

Để điều trị bệnh tăng huyết áp, cần thực hiện một sự kết hợp giữa điều chỉnh lối sống và sử dụng thuốc hạ huyết áp. Mục tiêu của việc điều trị là đưa huyết áp về mức bình thường, ngăn ngừa các biến chứng lâu dài và bảo vệ các cơ quan quan trọng khỏi tổn thương.
Phương pháp điều trị không sử dụng thuốc bao gồm điều chỉnh lối sống, chế độ ăn uống, giảm cân và tăng cường hoạt động thể dục. Đây là những phương pháp điều trị bắt buộc, dù có sử dụng thuốc hay không.
Phương pháp điều trị bằng thuốc bao gồm sử dụng các loại thuốc như chẹn beta giao cảm, chẹn alpha giao cảm, thuốc lợi tiểu, chẹn kênh canxi, ức chế men chuyển và nhiều loại thuốc khác. Bác sĩ sẽ lựa chọn và kết hợp các loại thuốc phù hợp tùy thuộc vào tình trạng bệnh và tình hình sức khỏe của từng bệnh nhân tăng huyết áp.
Ngoài ra, việc loại bỏ các nguyên nhân gây ra bệnh tăng huyết áp cũng là một phần quan trọng trong quá trình điều trị. Điều này có thể bao gồm thay đổi lối sống, giảm tiêu thụ muối, kiểm soát cân nặng, giảm stress, và hạn chế tiếp xúc với các chất gây tác động tiêu cực lên huyết áp như thuốc lá và cồn.

Thay đổi lối sống đối với người bệnh tăng huyết áp

Để điều trị và chăm sóc tốt cho người bệnh tăng huyết áp, việc thay đổi tích cực lối sống là rất quan trọng và không thể thiếu. Ngoài việc tuân thủ đơn thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa và loại bỏ các nguyên nhân gây tăng huyết áp, các biện pháp thay đổi lối sống sau đây có thể được áp dụng:

Chế độ ăn hợp lý:
- Giảm tiêu thụ muối: Hạn chế lượng muối < 6 gam NaCl/ngày hoặc 1 thìa cà phê muối mỗi ngày.
- Tăng cường ăn trái cây tươi, rau xanh và các loại củ, hạt.
- Bảo đảm đủ lượng kali và các yếu tố vi lượng, đặc biệt là khi sử dụng thuốc lợi tiểu.
- Đảm bảo lượng canxi và magnesium đủ trong chế độ ăn.
- Hạn chế thức ăn giàu cholesterol và acid béo no (có nhiều trong mỡ động vật).
Giảm cân:
- Nếu bạn bị thừa cân, hãy giảm cân và duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI) trong khoảng 18,5 - 22,9.
- Duy trì vòng bụng dưới 90 cm đối với nam và dưới 80 cm đối với nữ.
Hạn chế tiêu thụ các chất kích thích:
- Giảm uống rượu, bia, cà phê và nước chè đặc.
- Bỏ thuốc lá và thuốc lào.
Tăng cường hoạt động thể lực:
- Lựa chọn tập thể dục, đi bộ, đạp xe hoặc vận động ở mức vừa phải và duy trì từ 30-60 phút mỗi ngày.
Sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý:
- Tránh lo âu, căng thẳng thần kinh.
- Có chế độ thư giãn và tránh làm việc quá sức.
Tránh bị lạnh đột ngột.